Spadek poziomu estradiolu i progesteronu może wyjaśniać zwiększone ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów po menopauzie. Niedawne badania na myszach wykazały, że menopauza prowadzi do obniżenia poziomu 17beta-estradiolu i progesteronu, co nasila starzenie się chrząstki, jej degenerację oraz dezintegrację macierzy zewnątrzkomórkowej. Wyniki te otwierają nowe możliwości w zakresie opracowywania terapii przeciwko chorobie zwyrodnieniowej stawów.
Choroba zwyrodnieniowa stawów, która ogranicza mobilność i powoduje ból stawów, jest przedmiotem szczególnego zainteresowania naukowców. Jedno z ostatnich badań, opublikowane w czasopiśmie "Nature Aging", wykorzystało modele myszy oraz ludzkie komórki, aby zbadać zależność między menopauzą a ryzykiem choroby zwyrodnieniowej stawów. Badania wykazały, że utrata 17beta-estradiolu i progesteronu u myszy, u których wywołano menopauzę, wpływa na degenerację chrząstki. Podobnie, leczenie 17beta-estradiolem i progesteronem chroniło chrząstkę przed degeneracją u myszy i poprawiało kondycję ludzkich komórek chrząstki.
Dlaczego ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów wzrasta po menopauzie?
Według danych Centers for Disease Control and Prevention (CDC) kobiety po 50. roku życia są bardziej narażone na chorobę zwyrodnieniową stawów, a wiek ten zbiega się z okresem menopauzy. Autorzy omawianego badania postanowili zbadać, w jaki sposób menopauza wpływa na funkcjonowanie stawów. Odkryli, że choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych jest dwa razy częstsza u kobiet po menopauzie niż u mężczyzn, jednak wciąż brakuje dogłębnych badań na ten temat.
W badaniu wykorzystano myszy płci żeńskiej, u których chemicznie wywołano menopauzę, a następnie analizowano próbki krwi w celu zbadania poziomów hormonów płciowych. Stwierdzono, że poziomy 17beta-estradiolu i progesteronu spadły po menopauzie, podczas gdy hormon folikulotropowy (FSH) wzrósł. Obserwowano również przyrost masy ciała u myszy.
Badacze zaobserwowali, że zmiany hormonalne wpływały na tkankę stawową. W stawach kolanowych myszy po menopauzie zaobserwowano zwiększoną degenerację chrząstki oraz nasiloną synowitis, czyli zapalenie błony maziowej, które jest kluczowym elementem stawów. W obrębie kości zaobserwowano obniżenie gęstości mineralnej w określonym obszarze piszczeli zwanym przynasadą.
Leczenie estradiolem i progesteronem może poprawić zdrowie chrząstki
Autorzy badania zbadali próbki chrząstki na różnych etapach menopauzy. Odkryli zmiany w białkach i sygnalizacji komórkowej, które poprzedzały zmiany w macierzy zewnątrzkomórkowej chrząstki. Zidentyfikowano również spadek określonych rodzajów kolagenu oraz wzrost innego rodzaju, który jest charakterystyczny dla chorej chrząstki. Wyniki te sugerują, że menopauza zwiększa ryzyko degradacji kolagenu.
Badacze chcieli również zbadać wpływ podawania 17beta-estradiolu i progesteronu po menopauzie. Myszy otrzymywały te hormony od połowy cyklu nieregularnych miesiączek do początku menopauzy. Odkryli, że podawanie samodzielnie 17beta-estradiolu lub w połączeniu z progesteronem poprawiało integralność chrząstki oraz przywracało wzorzec chodu sprzed menopauzy. Jednak żadne leczenie nie wpłynęło na kość podchrzęstną ani błonę maziową.
Zebrano również dane z ludzkich komórek chondrocytów, czyli komórek chrząstki, które pochodziły od kobiet po 60. roku życia poddanych całkowitej wymianie stawu kolanowego. Analiza wykazała, że progesteron zmniejsza proces starzenia się chondrocytów, a połączenie 17beta-estradiolu z progesteronem najlepiej poprawia zdrowie tych komórek. W próbkach traktowanych tymi hormonami odnotowano wzrost markerów tworzenia chrząstki.
Perspektywy dalszych badań
Mimo że badanie dostarczyło istotnych informacji, należy zauważyć, że przeprowadzono je głównie na myszach, co rodzi pytanie o stopień, w jakim wyniki te odnoszą się do ludzi. Ponadto menopauza u myszy była wywoływana chemicznie, co mogło wywołać inne zmiany systemowe, których nie badano. Autorzy nie analizowali również zachowań bólowych, które są istotnym elementem choroby zwyrodnieniowej stawów.
Przyszłe badania mogą skupić się na wpływie terapii hormonalnych na błonę maziową i kość podchrzęstną, ponieważ w obecnym badaniu nie zaobserwowano zmian w tych strukturach. Konieczne będzie również zbadanie potencjalnych skutków ubocznych stosowania hormonów oraz potwierdzenie mechanizmów w badaniach translacyjnych na ludziach.
Zrozumienie, dlaczego kobiety po menopauzie są szczególnie narażone na chorobę zwyrodnieniową stawów, jest kluczowym krokiem w kierunku opracowania skutecznych interwencji. Wyniki badań otwierają drogę do strategii, które mogą spowolnić, złagodzić, a nawet zapobiec wystąpieniu tej wyniszczającej choroby, poprawiając jakość życia milionów ludzi.
Możliwości terapii hormonalnej
Badanie to wskazuje na nowe możliwości opracowania skuteczniejszych terapii dla pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów. Zastosowanie hormonalnej terapii zastępczej mogłoby potencjalnie ograniczyć degradację chrząstki i poprawić jakość życia kobiet po menopauzie. Jednak konieczne są dalsze badania, aby określić skuteczność i bezpieczeństwo takiego podejścia w praktyce klinicznej.
Źródło: medicalnewstoday.com
Więcej komentarzy...