Drapanie swędzącej wysypki może przynieść chwilową ulgę, ale w rzeczywistości tylko pogarsza stan skóry. Teraz wiemy, dlaczego, dzięki nowym badaniom, które ujawniają, jak drapanie nasila stan zapalny i obrzęk w modelu myszy, na którym badano rodzaj egzemy zwanej alergicznym zapaleniem skóry.
Badanie opublikowane w czasopiśmie „Science” oferuje nowe spojrzenie na mechanizm działania drapania i jego negatywne skutki. Daniel Kaplan, M.D., Ph.D., profesor dermatologii i immunologii na Uniwersytecie w Pittsburghu, wyjaśnia, że początkowo wyniki tych badań wydawały się być paradoksem: „Jeśli drapanie swędzącej skóry jest dla nas szkodliwe, to dlaczego czujemy się wtedy lepiej?”
Zgodnie z wynikami badań, drapanie rzeczywiście wywołuje ulgę, ale jednocześnie pogarsza stan skóry, prowadząc do zwiększonego zapalenia. „To, co odkryliśmy, to dowód, że drapanie pełni rolę obronną przed infekcjami bakteryjnymi skóry” – dodaje Kaplan.
Alergiczne zapalenie skóry – co to takiego?
Alergiczne zapalenie skóry to reakcja alergiczna na różne alergeny lub substancje drażniące skórę, takie jak trujący bluszcz czy niektóre metale, w tym nikiel. Powoduje ono swędzenie i obrzęk skóry, które wywołują nieodpartą chęć drapania. Jednakże, poddanie się tej pokusie wywołuje jeszcze silniejsze zapalenie, pogarszając objawy i opóźniając proces gojenia.
Kaplan wraz z zespołem postanowili zgłębić mechanizmy tego zjawiska, przeprowadzając eksperymenty na myszach, którym wywołano objawy egzemy, używając alergenów wywołujących swędzenie. Badacze zastosowali dwie grupy myszy – jedną, w której zwierzęta miały możliwość drapania, oraz drugą, w której uniemożliwiono im to za pomocą specjalnych kołnierzy ochronnych.
Myszy, które miały możliwość drapania, miały obrzęknięte uszy wypełnione komórkami zapalnymi, zwanymi neutrofilami. Natomiast myszy, które nie mogły drapać, miały znacznie łagodniejsze objawy zapalenia. To potwierdziło, że drapanie rzeczywiście zaostrza stan zapalny skóry.
Neutrofile – broń układu odpornościowego czy czynnik pogarszający stan skóry?
Neutrofile to jedna z pierwszych linii obrony układu odpornościowego. Ich głównym zadaniem jest eliminowanie patogenów, ale w przypadku przewlekłego stanu zapalnego mogą przyczyniać się do uszkodzeń tkanek. Gromadzą się one w miejscu podrażnienia skóry i wydzielają enzymy oraz reaktywne formy tlenu, które mają na celu zniszczenie drobnoustrojów. Jednak w przypadku drapania neutrofile mogą dodatkowo potęgować stan zapalny i prowadzić do uszkodzenia komórek skóry. To sprawia, że mechanizm obronny organizmu, zamiast pomagać w regeneracji skóry, tylko pogarsza sytuację.
Jak drapanie nasila stan zapalny?
Badania wykazały, że drapanie powoduje uwalnianie substancji zwanej substancją P, która jest wydzielana przez neurony odpowiedzialne za odczuwanie bólu. Ta substancja aktywuje komórki tuczne – komórki, które są kluczowe w procesie zapalnym. Komórki tuczne są odpowiedzialne za rekrutację neutrofili, które nasilają stan zapalny i swędzenie skóry.
Kaplan wyjaśnia: „W przypadku alergicznego zapalenia skóry komórki tuczne są aktywowane bezpośrednio przez alergeny, co wywołuje łagodny stan zapalny i swędzenie. Natomiast drapanie uruchamia drugi mechanizm, który jeszcze bardziej aktywuje komórki tuczne. Stąd wynika nasilenie zapalenia – są one aktywowane w dwóch różnych procesach.”
Mastocyty – przyjaciele czy wrogowie skóry?
Mastocyty, czyli komórki tuczne, są odpowiedzialne za wiele stanów zapalnych i reakcji alergicznych. Choć pełnią również funkcję ochrony przed bakteriami i innymi patogenami, ich nadmierna aktywacja prowadzi do zaostrzenia problemów skórnych. W przypadku kontaktowego zapalenia skóry, nadmierne pobudzenie komórek tucznych poprzez drapanie może negatywnie wpłynąć na mikrobiom skóry.
Eksperymenty przeprowadzone przez zespół badawczy dowiodły, że drapanie zmniejsza liczbę bakterii Staphylococcus aureus – najczęściej występujących bakterii odpowiedzialnych za infekcje skórne. Choć wydaje się, że drapanie może mieć pewną korzyść w kontekście obrony przed infekcjami bakteryjnymi, badacze podkreślają, że uszkodzenia skóry spowodowane drapaniem przeważają nad tymi potencjalnymi korzyściami, szczególnie w przypadku przewlekłego swędzenia.
Nowe podejście do leczenia zapaleń skóry
Obecnie badacze pracują nad nowymi terapiami, które mogłyby pomóc w leczeniu zapaleń skóry, takich jak egzema, trądzik różowaty czy pokrzywka. Badania koncentrują się na opracowaniu leków, które tłumią stany zapalne poprzez blokowanie receptorów na komórkach tucznych, co pozwoliłoby na skuteczniejszą kontrolę objawów zapalenia skóry.
Źródło: sciencedaily.com
Więcej komentarzy...