Badania wykazały, że siedzący tryb życia może negatywnie wpływać na zdrowie ogólne, w szczególności na serce. Nowe odkrycia sugerują, że spędzanie ponad 10 godzin dziennie w pozycji siedzącej jest wyraźnie związane z podwyższonym ryzykiem niewydolności serca oraz śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych, nawet w przypadku osób spełniających tygodniowe zalecenia dotyczące aktywności fizycznej.
„Większość ludzi spędza średnio około 10 godzin dziennie na siedząco, co czyni to zagadnienie istotnym dla zdrowia publicznego” – zauważa dr Shaan Khurshid, kardiolog z Massachusetts General Hospital i współautor badania opublikowanego w czasopiśmie Journal of the American College of Cardiology (JACC).
Dane z badania: 10.6 godziny jako granica ryzyka
W badaniu przeanalizowano dane blisko 90 000 uczestników w średnim wieku 62 lat, zebrane w ramach projektu UK Biobank. Uczestnicy nosili akcelerometry na nadgarstkach przez ponad tydzień, aby dokładnie zmierzyć ich poziom aktywności i czas spędzony w pozycji siedzącej. Po ośmiu latach obserwacji wyniki były jednoznaczne:
- Około 5% uczestników rozwinęło migotanie przedsionków,
- 2.1% miało niewydolność serca,
- prawie 2% doznało zawału serca,
- mniej niż 1% zmarło z przyczyn sercowo-naczyniowych.
Zauważono, że ryzyko niewydolności serca i śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych znacznie wzrasta po przekroczeniu progu 10.6 godzin dziennego siedzenia.
Aktywność fizyczna nie zawsze kompensuje długie siedzenie
Chociaż regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko migotania przedsionków i zawałów serca, badania wykazały, że nie eliminuje w pełni ryzyka niewydolności serca i śmierci sercowo-naczyniowej związanego z siedzącym trybem życia. „To sugeruje, że nadmiar czasu spędzanego w pozycji siedzącej wpływa na zdrowie niezależnie od poziomu aktywności fizycznej” – wyjaśnia dr Khurshid.
Co możemy zrobić?
Eksperci podkreślają, że warto wprowadzać zmiany w codziennej rutynie, aby zmniejszyć czas spędzony na siedząco. Oto kilka praktycznych wskazówek:
- Wstawanie i ruch w ciągu dnia: Rozważ stosowanie biurek do pracy na stojąco lub regularne przerwy na krótki spacer.
- Aktywność w małych dawkach: Tzw. „przekąski ruchowe” – np. 1-5 minut aktywności co godzinę, jak wspinanie się po schodach lub seria pompek.
- Monitorowanie aktywności: Smartwatche i inne urządzenia mogą przypominać o konieczności ruchu po dłuższym czasie bezczynności.
Siedzący tryb życia a zdrowie poza układem sercowo-naczyniowym
Wpływ siedzącego trybu życia nie ogranicza się wyłącznie do zdrowia serca. Badania sugerują, że nadmierne siedzenie może zwiększać ryzyko innych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2, otyłość czy przewlekłe bóle pleców. Długotrwała bezczynność fizyczna osłabia również metabolizm, co prowadzi do gorszego zarządzania poziomem cukru we krwi i magazynowaniem tłuszczu. Ponadto nadmierne siedzenie wiąże się z wyższym ryzykiem wystąpienia depresji i pogorszenia funkcji poznawczych, zwłaszcza w starszym wieku.
Ograniczona aktywność wpływa negatywnie na krążenie krwi i może prowadzić do zastoju limfy, co sprzyja powstawaniu obrzęków i problemów z układem krążenia. W obliczu rosnącej liczby zawodów wymagających długiego siedzenia, konieczne jest podejmowanie działań mających na celu promowanie aktywności fizycznej jako integralnej części dnia pracy. Regularne przerwy na ruch mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka tych schorzeń, jednocześnie poprawiając samopoczucie, efektywność w pracy i ogólną jakość życia.
Dlaczego siedzenie szkodzi sercu?
Długotrwałe siedzenie negatywnie wpływa na układ krążenia, prowadząc do zmniejszenia przepływu krwi i obniżenia elastyczności naczyń krwionośnych. W efekcie rośnie ryzyko nadciśnienia tętniczego, które jest jednym z głównych czynników rozwoju chorób serca. Brak ruchu sprzyja również gromadzeniu się złogów tłuszczowych w naczyniach, co zwiększa prawdopodobieństwo miażdżycy i związanych z nią powikłań, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Ponadto, siedzący tryb życia prowadzi do osłabienia mięśnia sercowego, który potrzebuje regularnego wysiłku fizycznego, by utrzymać swoją siłę i wydolność.
Siedzący tryb życia i jego konsekwencje zdrowotne
Badania wskazują, że długotrwałe siedzenie wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, nawet wśród osób aktywnych fizycznie. Dla tych, którzy spędzają wiele godzin przy biurku, kluczowe może być wprowadzenie regularnych przerw na ruch. Nawet drobne zmiany – jak spacer w przerwie czy wybór schodów zamiast windy – mogą mieć znaczący wpływ na zdrowie serca i ogólną kondycję.
Źródło: medicalnewstoday.com
Więcej komentarzy...