Skręt kątnicy jest rzadką postacią niedrożności jelit. Występuje, gdy kątnica (in. jelito ślepe), która znajduje się między jelitem cienkim i jelitem grubym, odłącza się od ściany brzucha i skręca się.
Wczesne rozpoznanie skrętu kątnicy pozwala na skuteczne leczenie. Jednak ze względu na rzadkość występowania, stan ten jest trudny do zdiagnozowania, co oznacza, że często pozostaje niewykryty. Może to prowadzić do poważnych konsekwencji. Interwencja chirurgiczna jest jedynym sposobem leczenia. Śmiertelność okołooperacyjna z powodu skrętu kątnicy wynosi około 0–40%, w zależności od powagi i przyczyn wystąpienia niedrożności, wystąpienia martwicy jelita lub zapalenia otrzewnej, a także rodzaju postępowania terapeutycznego. Wczesna diagnoza jest niezbędna w celu zmniejszenia wysokiej śmiertelności.
Objawy
W przypadku skrętu kątnicy mogą wystąpić następujące objawy:
- silne wzdęcia brzuchazaparcia
- biegunka
- problemy z przepływem gazu
- silny ból brzucha
- wymioty
- wodobrzusze
Rozpoznanie skrętu kątnicy może być trudne, ponieważ jej symptomy naśladują objawy innych stanów chorobowych. Czasami objawy te są mylone z zespołem jelita drażliwego (IBS) lub nieswoistym zapaleniem jelit (IBD). Jednak w obydwu tych przypadkach nie występuje niedrożność jelit. Niestety, symptomy zarówno IBS, IBD jak i skrętu kątnicy mogą występować epizodycznie, więc objawy pojawiają się i znikają, co utrudnia trafną i szybką diagnozę.
Przyczyny
Skręt kątnicy obejmuje osiowe skręcenie kątnicy wraz z końcowym odcinkiem jelita krętego i wstępującą okrężnicą. Ta część przewodu pokarmowego rozciąga się od jelita grubego do odbytu. Jelito grube przyjmuje resztki składników odżywczych z pożywienia, zamieniając je w odpady przez okrężnicę i odbytnicę. Jelito ślepe działa jak bariera między jelitem cienkim i grubym. Jeśli w tym obszarze wystąpi niedrożność, jelito grube nadal pobiera dodatkowe składniki odżywcze, ale nie może się ich pozbyć. W przypadku niedrożności jelita grubego okrężnica jest skręcona i może nie działać prawidłowo z powodu zakłóceń spowodowanych oderwaniem jelita ślepego.
Możliwe przyczyny i czynniki ryzyka mogą obejmować:
- podróż powietrzna przy niskim ciśnieniu w kabinie
- osłabienie mięśni okrężnicy (atonia)
- powiększenie jelita grubego
- choroba Hirschsprunga (w której dochodzi do zapalenia jelita grubego, co prowadzi do zaparć i niedrożności)
- infekcje
- nadmierny wysiłek
- guzy miednicy
- ciąża (szczególnie w trzecim trymestrze ciąży)
- zrosty pooperacyjne po poprzednich zabiegach
Diagnostyka
Podczas badania fizykalnego lekarz może rozpoznać potencjalne objawy niedrożności jelita grubego, szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów wielokrotnie diagnozowanych i hospitalizowanych z powodu bólu brzucha w podbrzuszu lub podżebrzu z towarzyszącymi wzdęciami.
Oprócz badania fizykalnego lekarz zleci wykonanie badań obrazowych w celu zdiagnozowania dokładnych przyczyn dolegliwości.
Testy obrazowe mogą obejmować tomografię komputerową lub badanie radiologiczne. Dzięki tym testom lekarz może sprawdzić ruchy zstępujące lub zaokrąglające jelita grubego, u pacjentów z niedrożnością i skrętem jelita grubego można zaobserwować wystąpienie pętli omega, skręt okrężnicy i wzdęcie wyrostka robaczkowego. Czasem stosowana jest lewatywę kontrastową, wykorzystywana jest w celu wskazania obszaru, w którym doszło do skrętu i późniejszej niedrożności.
Doppler USG może prowadzić do postawienia definitywnej diagnozy poprzez ukazanie skręconych naczyń krezkowych, jednak tomografia może mieć większe znaczenie diagnostyczne poprzez wykazanie rozszerzenia kątnicy, wiru krezkowego, skrętu jelita krętego i wzdęcia jelita cienkiego. Pomimo zidentyfikowanych cech diagnostycznych, skręt kątnicy rzadko jest prawidłowo diagnozowany ze względu na małą częstość występowania tej choroby.
Rutynowe testy laboratoryjne nie są wystarczająco szczegółowe, aby doprowadzić do szybkiej diagnozy. Chociaż badanie radiologiczne może wykazywać cechy niedrożności jelit, w tym rozległy poziom płynu w jelicie cienkim lub rozszerzoną kątnicę, w większości przypadków rozpoznanie skrętu jelit jest trudne.
Leczenie
Operacja jest preferowaną metodą leczenia skrętu kątnicy, ma wysoki stopień skuteczności i pozwala uniknąć nawrotu objawów. Postępowanie lecznicze jest uzależnione od ogólnego stanu chorego, charakteru i przczyn niedrożności. Dlatego należy skontaktowac się z lekarzem specjalistą gastrenterologiem.
Endoskopowa dekompresja jelita i wlew doodbytniczy to usługi medyczne stosowane w przypadku braku zapalenia otrzewnej i martwicy. Ta metoda pozwala na uzyskanie poprawy objawowej, nie leczy jednak przyczyn niedrożności.
Resekcja jelita wykonywana jest w przypadku poważnej niedrożności, zapalenia otrzewnej lub zaburzeniami ukrwienia jelita.
Kolostomie z wykorzystaniem drenów stosowane są u pacjentów mocno obciążonych chorobowo, w złym stanie ogólnym.
Możliwe są również zabiegi polegające na rozplątaniu początku jelita grubego i połączenia go z wewnętrzną ścianą brzucha.
Profilaktyka i badania
Skręcenie kątnicy jest stosunkowo rzadką chorobą. Należy jednak pamiętać o regularnych badaniach, szczególnie w przypadku nawracających lub długo utrzymujących się dolegliwości z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Jedynym sposobem na pełne wyleczenie tego stanu jest zabieg operacyjny.
Bibliografia
Więcej komentarzy...