Zapalenie przyzębia to bardzo częstym stan zapalny dziąseł i głębszych struktur przyzębia. To zapalenie dziąseł, które zwykle przyjmuje postać zaczerwienienia, obrzęku i skłonności do krwawienia podczas szczotkowania zębów, jest odpowiedzią organizmu na niektóre bakterie, które nagromadziły się na zębach.
Ta reakcja zapalna, choć stanowi część układu obronnego organizmu, może ostatecznie spowodować poważne uszkodzenia. Jeśli nie zostanie wcześnie rozpoznane, zapalenie może rozprzestrzeniać się poniżej dziąseł i wzdłuż korzeni zębów, powodując zniszczenie więzadła przyzębia i kości podporowej. To ostatecznie prowadzi do obluzowania i potencjalnej utraty zębów.
Objawy
Zapalenie przyzębia zawsze zaczyna się od zapalenia dziąseł. Nie zawsze jest to łatwe do rozpoznania, ale jednym z pierwszych objawów, które można u siebie zaobserwować jest krwawienie z dziąseł podczas mycia zębów. Dziąsła mogą wyglądać na czerwone i opuchnięte, a na zębach można zauważyć przebarwioną warstwę płytki bakteryjnej.
Nieleczone zapalenie dziąseł może przerodzić się w zapalenie przyzębia, często bez wyraźnych oznak ostrzegających. Jednak niektóre zmiany, które mogą wystąpić z czasem, obejmują:
- zwiększone krwawienie z dziąseł, które może być sprowokowane przez szczotkowanie lub jedzenie, czasem występuje spontanicznie
- brzydki oddech
- zmiany w ustawieniu zębów w szczękach
- wydłużenie zębów (recesja dziąseł)
- ewentualnie ból.
Krwawienie z dziąseł może być mniej zauważalne u palaczy, ze względu na wpływ nikotyny na naczynia krwionośne, a zatem proces chorobowy może być maskowany.
Przyczyny
Zdrowe usta są skolonizowane przez ponad 700 różnych gatunków bakterii, z których większość jest całkowicie nieszkodliwa i żyje w harmonii ze swoim gospodarzem. Jednak gdy czyszczenie zębów nie jest wystarczająco dokładne, osady bakteryjne gromadzą się obok dziąseł, tworząc płytkę nazębną, a to tworzy odpowiednie warunki dla rozwoju bardziej niebezpiecznych bakterii. Zagrożone są również naturalne mechanizmy obronne organizmu.
We wszystkich przypadkach zapalenie przyzębia jest spowodowane gromadzeniem się bakterii w postaci płytki nazębnej.
Płytka nazębna tworzy się na zębach, gdy skrobie i cukry w żywności oddziałują z bakteriami zwykle występującymi w jamie ustnej. Mycie zębów dwa razy dziennie i nić dentystyczna raz dziennie usuwa płytkę nazębną, ale płytka szybko się formuje z powrotem. Płytka nazębna może stwardnieć pod linią dziąseł w kamień nazębny. Kamień nazębny jest trudniejszy do usunięcia i jest wypełniony bakteriami. Im dłużej płytka nazębna i kamień pozostają na zębach, tym większe mogą wyrządzić szkody. Nie można pozbyć się kamienia nazębnego przez szczotkowanie i nitkowanie, potrzebne jest profesjonalne czyszczenie zębów, aby go usunąć.
Płytka nazębna może powodować zapalenie dziąseł, najłagodniejszą formę chorób przyzębia. Zapalenie dziąseł to podrażnienie i zapalenie części dziąseł wokół podstawy zębów (dziąsła). Zapalenie dziąseł można odwrócić dzięki profesjonalnemu leczeniu i dobrej domowej pielęgnacji jamy ustnej. Trwające zapalenie dziąseł może powodować zapalenie przyzębia, ostatecznie powodując powiększenie kieszeni między dziąsłami a zębami, które wypełniają się płytką nazębną, kamieniem i bakteriami. Z czasem kieszenie te stają się głębsze, wypełniając się większą ilością bakterii. Jeśli nie zostaną wyleczone, te głębokie infekcje powodują utratę tkanki i kości, a ostatecznie utratę zębów. Ponadto ciągłe przewlekłe zapalenie może obciążać układ odpornościowy.
Inne czynniki również mogą przyczyniać się do chorób przyzębia. Obejmują one:
Zmiany hormonalne, takie jak te występujące w czasie ciąży, dojrzewania, menopauzy i miesięcznej miesiączki, zwiększają wrażliwość dziąseł, co ułatwia rozwój stanu zapalnego.
Choroby takie jak rak lub HIV, zakłócają pracę ukłaud odpornościowego i mogą wpływać na stan dziąseł. Ponieważ cukrzyca wpływa na zdolność organizmu do przyswajania cukru z krwi, pacjenci z tą chorobą są bardziej narażeni na rozwój infekcji, w tym chorób przyzębia i ubytków.
Niektóre leki mogą wpływać na zdrowie jamy ustnej, ponieważ zmniejszają przepływ śliny, która działa ochronnie na zęby i dziąsła.
Złe nawyki, takie jak palenie utrudniają naprawę tkanki dziąseł.
Nieprawidłowa higiena jamy ustnej ułatwia rozwój zapalenia dziąseł.
Diagnostyka
Podczas badania stomatologicznego dentysta zazwyczaj sprawdza następujące symptomy:
- krwawienie dziąseł, obrzęk, jędrność i głębokość kieszeni (przestrzeń między dziąsłem a zębem; im większa i głębsza kieszeń, tym poważniejsza choroba)
- ruch i wrażliwość zębów oraz prawidłowe ustawienie zębów
- badanie szczęki, aby pomóc wykryć rozpad kości otaczającej zęby.
Leczenie
Przy starannej ocenie i leczeniu zazwyczaj można całkowicie zatrzymać postęp zapalenia przyzębia. Kluczem do sukcesu jest wyeliminowanie płytki bakteryjnej wywołującej proces chorobowy i ustalenie odpowiednich praktyk higieny jamy ustnej.
Jeśli zapalenie przyzębia nie jest zaawansowane, leczenie może obejmować mniej inwazyjne procedury, w tym:
Scaling zabieg dentystyczny stosowany profilaktycznie, który polega na usuwaniu kamienia nazębnego i bakterii z powierzchni zębów i dziąseł.
Root planing wygładza powierzchnie korzeni, zniechęcając do dalszego gromadzenia się kamienia nazębnego i bakterii oraz usuwa bakteryjne produkty uboczne, które przyczyniają się do stanu zapalnego i opóźniają gojenie lub ponowne przywieranie dziąseł do powierzchni zębów.
Antybiotyki stosowane miejscowo lub doustnie mogą pomóc w kontrolowaniu infekcji bakteryjnej. Miejscowe antybiotyki mogą obejmować antybiotykowe płukanie jamy ustnej lub stosowanie żeli z antybiotykiem w przestrzeń między zębami i dziąsłami lub do kieszeni po głębokim czyszczeniu. Jednak doustne antybiotyki mogą być konieczne do całkowitego wyeliminowania bakterii wywołujących infekcje.
Leczenie korekcyjne (chirurgiczne)
Czasami przeprowadzany jest zabieg chirurgiczny w celu usunięcia bakterii płytki nazębnej i osadów znajdujących się pod dziąsłem w kieszeniach przyzębnych i na powierzchniach korzeni przy rozerwaniu (gdzie rozchodzą się korzenie). Obszary te są niedostępne dla szczotek i nici dentystycznej, a stan zapalny utrzyma się w tych miejscach, dopóki bakterie będą mogły je skolonizować. W znieczuleniu miejscowym dziąsło jest usuwane, a powierzchnie korzeni są czyszczone pod bezpośrednim wzrokiem, aby zapewnić usunięcie wszystkich bakterii. Czasami można jednocześnie leczyć ubytek kości, stosując specjalny zabieg regeneracyjny. Pod koniec zabiegu dziąsła zszywa się z powrotem na miejscu wokół zębów.
Profilaktyka i badania
Zapalenie dziąseł można odwrócić, a postęp choroby dziąseł można zatrzymać prawie we wszystkich przypadkach, gdy stosowana jest właściwa kontrola płytki nazębnej. Właściwa kontrola płytki nazębnej polega na profesjonalnym czyszczeniu co najmniej dwa razy w roku oraz codziennym szczotkowaniu i nitkowaniu. Szczotkowanie eliminuje płytkę nazębną z powierzchni zębów, do których można dotrzeć; nitka usuwa cząsteczki jedzenia i płytkę nazębną pomiędzy zębami i pod linią dziąseł. Według American Dental Association antybakteryjne płukanie jamy ustnej może zmniejszyć liczbę bakterii powodujących chorobę płytki nazębnej i dziąseł.
Aby zmniejszyć lub zapobiec zapaleniu przyzębia należałoby stsosować poniższe zalecenia:
- myć zęby dwa razy dziennie lub jeszcze lepiej po każdym posiłku lub przekąsce
- używać miękkiej szczoteczki do zębów i wymieniać ją co najmniej co trzy do czterech miesięcy
- rozważyć użycie elektrycznej szczoteczki do zębów, która może być bardziej skuteczna w usuwaniu płytki i kamienia nazębnego
- codziennie używać nici dentystycznej
- używać płynów do płukania ust, aby zmniejszyć płytkę nazębną między zębami, jeśli jest to zalecane przez dentystę
- uzupełnić szczotkowanie i nić dentystyczną środkiem do czyszczenia międzyzębowego, takim jak kostka dentystyczna, szczoteczka międzyzębowa lub
sztyft do zębów specjalnie zaprojektowany do czyszczenia między zębami
- wykonywać regularne profesjonalne czyszczenie zębów, zgodnie z harmonogramem zalecanym przez dentystę
- nie palić ani nie żuć tytoniu!
Bibliografia
Źródła:
źródło grafiki: 123rf.com
Więcej komentarzy...