Przepuklina rozworu przełykowego to stan chorobowy, w którym górna część żołądka lub inny narząd wewnętrzny wybrzusza się przez otwór w przeponie. Przepona jest strukturą mięśniową, która pomaga w oddychaniu i ma mały otwór, przerwę, przez którą przechodzi przełyk przed połączeniem się z żołądkiem. Nazywa się to połączeniem żołądkowo-przełykowym. W przepuklinie rozworu żołądek przepycha się przez ten otwór do klatki piersiowej i narusza dolny zwieracz przełyku (LES). Ta wiotkość dolnego wieracza może umożliwić powrót treści żołądkowej i kwasu do przełyku i jest główną przyczyną choroby refluksowej przełyku (GERD).
Podczas gdy małe przepukliny rozworu przełykowego są często bezobjawowe i zazwyczaj można je leczyć medycznie, duże przepukliny rozworu przełykowego często wymagają operacji.
Częstość występowania przepuklin rozworu przełykowego wzrasta wraz z wiekiem. Około 55%-60% osób w wieku powyżej 50 lat ma przepuklinę rozworu przełykowego. Jednak tylko około 9% wykazuje objawy choroby, co jest zależne od rodzaju i sprawności dolnego zwieracza przełyku. Istnieje również zwiększona częstość występowania u kobiet, co można przypisać zwiększonemu ciśnieniu w jamie brzusznej podczas ciąży.
Objawy
Typowym objawem prowadzącym do oceny przepukliny rozworu przełykowego jest choroba refluksowa przełyku (GERD). Pacjenci zazwyczaj skarżą się na zgagę, a czasem na regurgitację. Chociaż zgaga jest najczęstszą dolegliwością, w wielu przypadkach przepuklina rozworu przełykowego nie daje żadnych objawów. U niektórych pacjentów mogą wystąpić objawy pozaprzełykowe, takie jak przewlekły kaszel lub astma. Wystąpienie regurgitacji lub objawów pozaprzełykowych zazwyczaj jest oznaką progresji choroby. Jednak nie wszyscy pacjenci z regurgitacją mają GERD i ważne jest, aby zwrócić uwagę, czy zarzucany pokarm jest strawiony czy niestrawiony.
Najczęstsze objawy przepukliny rozworu przełykowego obejmują:
- Odbijanie
- Zgaga
- Nudności
- Wymioty
- Cofanie (refluks) kwasu żołądkowego lub treści żołądka do przełyku lub gardła
- Regurgitacja (bierne przesunięcie treści pokarmowej z żołądka do gardła, bez odruchu wymiotnego)
- Problemy z połykaniem
- Uczucie sytości po zjedzeniu niewielkiej ilości jedzenia
- Ból w klatce piersiowej
- Bóle brzucha
- Przewlekły kaszel i astma
Przepukliny okołoprzełykowe mogą powodować cięższe objawy. Mogą to być:
- Problemy z przełykaniem stałych pokarmów
- Ból brzucha lub w klatce piersiowej
- Krwawienie z żołądkowa
- Utrata krwi (niedokrwistość)
- Wymioty krwią lub oddawanie czarnych stolców, które mogą wskazywać na krwawienie z przewodu pokarmowego
Powyższe objawy mogą stanowić stan zagrożenia życia i wymagają szybkiej interwencji.
Przyczyny
Przepuklina rozworu przełykowego występuje, gdy osłabiona tkanka mięśniowa pozwala na wybrzuszenie żołądka przez przeponę.
Przepukliny rozworu przełykowego mogą być wrodzone lub nabyte. Ryzyko wystąpienia choroby rośnie wraz z wiekiem. Uważa się, że osłabienie mięśni z utratą elastyczności wraz z wiekiem predysponuje do rozwoju przepukliny rozworu przełykowego. Może to spowodować, że górna część żołądka nie powróci do swojej naturalnej pozycji poniżej przepony podczas połykania. Częstą czynnikiem ryzyka, przyczyniającym się do wystąpienia przepukliny przełyku jest również otyłość.
Przepukliny rozworu przełykowego są bardzo częste. Przepuklina może być związana z refluksem (cofaniem) kwasu żołądkowego z żołądka do przełyku. Dzieci z tym schorzeniem najczęściej rodzą się z nim (typ wrodzony). Często występuje z refluksem żołądkowo-przełykowym u niemowląt.
Zidentyfikowano także inne czynniki predysponujące, takie jak:
- podwyższone ciśnienie śródbrzuszne
- otyłość,
- ciąża,
- palenie tytoniu
- przewlekłe zaparcia,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
Fizyczny uraz, wiek, wcześniejsze operacje i genetyka również mogą odgrywać rolę w rozwoju przepukliny rozworu przełykowego.
Diagnostyka
Diagnostyką objawów, sugerujących przepuklinę rozworu przełykowego zamuje się gastroenterolog. Po badaniu fizykalnym i zebraniu wywiadu medycznego lekarz skieruje pacjenta na wykonanie poniższych badań:
Rentgen klatki piersiowej. Może wykazać obecność przepukliny rozworu przełykowego.
Badanie endoskopowe, zwane również EGD (esophagogastroduodenoskopia). Badanie pozwala ocenić stan wyściółki przełyku, żołądka i pierwszej części jelita cienkiego (dwunastnicy).
Badanie kontrastowe górnego odcinka pokarmowego. W tym badaniu wykorzystywany jest metaliczny płyn zwany barem. Bar pokrywa wnętrze przełyku, żołądka i jelit, dzięki czemu można je zobaczyć na zdjęciu rentgenowskim.
Monitorowanie pH: 24-godzinny test pH jest złotym standardem w diagnozowaniu refluksu. Mierzy poziom kwasu w przełyku.
Manometria przełyku. Ten test sprawdza siłę mięśni przełyku. Mierzy ciśnienie, jakie mięśnie przełyku wytwarzają w spoczynku i podczas połykania.
Leczenie
Postępowanie w przypadku przepuklin rozworu przełykowego zależy od rodzaju przepukliny i nasilenia objawów. Większość osób z przepukliną rozworu przełykowego nie odczuwa żadnych objawów i nie wymaga leczenia. Wstępne postępowanie z pacjentem z typowymi objawami GERD w warunkach ambulatoryjnych obejmuje:
- Leki zobojętniające kwas żołądkowy.
- Blokery receptora H-2, to leki zmniejszające produkcję kwasu.
- Inhibitory pompy protonowej, które blokują produkcję kwasu i leczą przełyk. Są silniejszymi blokerami kwasu niż blokery receptorów H-2 i pozwalają na wygojenie uszkodzonej tkanki przełyku.
- Leki prokinetyczne, wzmacniają zwieracz przełyku – mięsień, który zapobiega cofaniu się kwasu żołądkowego do przełyku. Pomagają również mięśniom przełyku i opróżnieniu żołądka.
Czasami przepuklina rozworu przełykowego wymaga operacji. Chirurgia jest zwykle stosowana u osób, którym nie pomagają leki łagodzące zgagę i refluks żołądkowy lub mają powikłania, takie jak ciężkie zapalenie lub zwężenie przełyku.
Operacja naprawy przepukliny rozworu przełykowego może obejmować wciągnięcie żołądka do brzucha i zmniejszenie otworu w przeponie lub rekonstrukcję zwieracza przełyku. W niektórych przypadkach operacja przepukliny rozworu przełykowego jest połączona z rękawową resekcja żołądka. Ta opcja jest zalecana u osób z otyłością.
Operację można przeprowadzić za pomocą pojedynczego nacięcia w ścianie klatki piersiowej (torakotomia) lub przy użyciu małoinwazyjnej techniki zwanej laparoskopią. W chirurgii laparoskopowej chirurg wprowadza maleńką kamerę i specjalne narzędzia chirurgiczne przez kilka małych nacięć w jamie brzusznej.
Może być również konieczne wprowadzenie kilku zmian do swojego stylu życia. Niektóre zmiany w codziennym funkcjonowaniu mogą pomóc w objawach refluksu żołądkowego.
Zawierają:
Spożywanie posiłków na 3/4 godziny przed położeniem się do łóżka.
Unikanie kwaśnych pokarmów, takich jak sok pomarańczowy, sos pomidorowy i napoje gazowane.
Do 2-3 tygodni po zabiegu zalecana jest dieta składająca się z tłuczonych i miękkich pokarmów.
Ograniczenie lub odstawienie smażonych i tłustych potrawy, alkoholu, ocetu, czekolady i kofeiny.
Jedzenie mniejszych posiłków (cztery lub pięć małych posiłków dziennie)
Spanie w lekko uniesionej - półsiedzącej pozycji
Zmniejszenie wagi.
Całkowita rezygnacja z palenia tytoniu. Palenie to intensywny generator zgagi.
Profilaktyka i badania
Nie ma znanych metod prewencji przepukliny rozworu przełykowego.
Możliwe jest jednak uniknięcie zaostrzenia choroby i zmniejszenie objawów, w tym pomocne będą:
- Utrata nadwagi
- Stosowanie się do antyrefluksowych zasad żywienia
- Zadbanie o regularność wypróżnień, by ograniczyć zaparcia powodujące duże napięcie mięśniowe
- Uzyskanie pomocy przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów
- Unikanie ciasnych pasów i niektórych ćwiczeń brzucha.
Bibliografia
Źródło zdjęcia:123rf.com
Więcej komentarzy...