Wyprzenie bakteryjne (intertriginous dermatitis) to powierzchowny stan zapalny fałdów skóry, wywołany lub zaostrzony przez ciepło, wilgoć, macerację, tarcie i brak cyrkulacji powietrza. Wyprzenie często ulega wtórnemu zakażeniu przez infekcję, najczęściej gatunkami Candida.
Może również wystąpić infekcja bakteryjna, wirusowa lub inna grzybicza. Występuje na obszarach pocierających o siebie fałd skórnych, takich jak pachy, pachwiny, fałdy podpiersiowe i fałdy brzuszne. Rzadko może również wpływać na fałdy szyi i obszary międzypalcowe.
Wyprzenie bakteryjne może dotyczyć mężczyzn i kobiet w każdym wieku. Występuje szczególnie często u osób z cukrzycą, nadwagą lub otyłością. Charakterystyczne są zmiany rumieniowe o różnym nasileniu, ze zmianami wtórnymi pojawiającymi się w miarę postępu choroby.
Wyprzenie bakteryjne może mieć charakter:
- ostry (niedawny początek),
- nawracający (nawracający),
- przewlekły (obecny przez ponad sześć tygodni).
Dokładny wygląd i zachowanie zależą od przyczyny. Objawy mają postać, delikatnego świądu, pieczenia, mrowienia i bólu w fałdach skóry i powierzchniach zgięciowych. W przypadku ostrej zmiany w jakości objawów rozważana jest wtórna infekcja Candida albicans, bakterie lub inne patologiczne organizmy.
Objawy
Wyprzenie bakteryjne zwykle ma postać przewlekłą z podstępnym początkiem swędzenia, pieczenia, bólu w fałdach skóry. Charakteryzuje się wysypką, która jest intensywnie czerwona, zmacerowana (mokra i miękka) i błyszcząca, z łuskami na brzegach. Wysypka rozciąga się tuż poza miejscem, w którym nakładają się przeciwległe fałdy skóry.
U niemowląt i dorosłych z nietrzymaniem moczu, wyprzenia mogą objawiać się wysypką pieluszkową. W takich przypadkach mocz i kał mogą nasilać istniejącą wysypkę i utrudniać gojenie.
Zmiany satelitarne (niewielkie obszary tej samej wysypki, które są zbliżone do głównej, ale nie są połączone) są charakterystyczne dla infekcji skórnych typu intertrigo i Candida, chociaż wyprzenie nie jest bezpośrednio spowodowane przez Candida.
Wczesne objawy wyprzenia bez infekcji mogą obejmować:
- Symetryczna czerwona lub czerwonawo-brązowa wysypka z małymi guzkami w fałdach skóry,
- Swędzenie, kłucie i/lub pieczenie,
- Uczucie dyskomfortu lub bólu.
Wyprzenie bakteryjne pojawia się po obu stronach fałdu skórnego, prawie jak lustrzane odbicie. Jeśli nie jest zainfekowana, wysypka jest zwykle symetryczna. Na przykład może pojawić się pod obydwoma pachami lub obiema piersiami.
Jeśli stan nie jest leczony we wczesnej fazie, mogą wystąpić następujące objawy:
- Pęknięcia w dotkniętej chorobą skórze,
- Krwawienia lub sączenie z dotkniętej chorobą skóry,
- Skóra pokryta strupem i/lub łuszcząca się.
Pogorszenie rumienia lub stanu zapalnego może sugerować rozwój wtórnej infekcji skórnej.
Objawy wyprzenia z infekcją mogą obejmować:
- Nieprzyjemny zapach,
- Ropne guzki,
- Wyprzenie staje się bardziej zaognione,
- Wyprzenie z wtórną infekcją jest często asymetryczne (nie równe lub nie występuje po obu stronach).
Mogą wystąpić wyprzenia w więcej niż jednym obszarze skóry. Również mniejsze obszary fałdów skórnych, takie jak okolica za uszami, wokół podbródka lub powieki, mogą być dotknięte stanem zapalnym.
Objawy wyprzenia nasilają się, gdy obszar wchodzi w kontakt z wydzielinami ciała, takimi jak pot, mocz lub kał.
Powyższe objawy wymagają szybkiej konsultacji z lekarzem. Infekcje wymagają odpowiedniego postępowania medycznego, nieleczone mogą prowadzić do poważnych powikłań.
Przyczyny
Czynniki środowiskowe i przyczyny genetyczne odgrywają wiodącą rolę w rozwoju wyprzenia. Jednym z tych czynników jest tarcie wywołane przez sąsiadujące powierzchnie skóry powodujące stan zapalny naskórka. Co więcej, giętkie powierzchnie mają wyższą temperaturę powierzchni w porównaniu do innych części ciała. Gromadzenie się wilgoci i potu, które zostają uwięzione w tych obszarach, przyczynia się do maceracji warstwy rogowej naskórka. Ponadto w systemie powłokowym znajdują się bakterie i drożdże, które rozwijają się i rozrastają w tym środowisku, co stwarza idealne warunki do rozwoju infekcji.
Gatunki Candida rozwijają się w gorących, wilgotnych środowiskach i są częstym sprawcą wtórnej infekcji w przypadkach wyprzenia. Co więcej, pacjenci z cukrzycą mają podwyższony poziom pH, co przyczynia się do częstości występowania wyprzenia bakteryjnego w tej grupie chorych. Jednak nierzadko można zobaczyć bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne, a także inne grzyby i wirusy odpowiedzialne za niektóre przypadki wtórnego zakażenia.
Różne rodzaje grzybów i bakterii, które mogą powodować wtórne infekcje obejmują:
- Gatunki Candica
- Grzyby dermatophyte (dermatofity)
- Staphylococcus aureus (gronkowiec)
- Paciorkowce beta-hemolizujące grupy A
- Pseudomonas aeruginosa
- Proteus mirabilis
- Proteus vulgaris
Czasem za wtórną infekcję odpowiedzialne są wirusy. Najczęstsze wirusy związane z wyprzeniem obejmują:
- Poxviridae,
- Papillomaviridea (wirus brodawczaka ludzkiego lub HPV), Retroviridae (HIV).
W niektórych przypadkach intertrigo występuje jako efekt uboczny chemioterapii. Niemowlęta często mają wysypkę pieluszkową (pieluszkowe zapalenie skóry), która jest formą wyprzenia. Osoby z otyłością, cukrzycą i/lub osłabionym układem odpornościowym z powodu choroby podstawowej lub leków są bardziej narażone na wystąpienie wyprzenia bakteryjnego.
Diagnostyka
Mimo że wyprzenie bakteryjne jest częstym schorzeniem, może być trudne do zdiagnozowania, ponieważ może wyglądem przypomina inne schorzenia skóry, które mogą wpływać na fałdy skórne. W diagnostyce różnicowej należy ustalić czy przyczyną dolegliwości nie jest grzybica, łuszczyca czy łojotkowe zapalenie skóry. Pierwszy etap diagnozy obejmuje wywiad i badanie kliniczne. Może być wymagana dalsza ocena wykraczająca poza diagnozę kliniczną w celu ustalenia dokładnej przyczyny i najskuteczniejszego sposobu leczenia.
Diagnostyka obejmuje:
- Podstawowe mikrobiologiczne badania diagnostyczne, aby zidentyfikować potencjalny czynnik sprawczy wyprzenia i ukierunkować terapię przeciwdrobnoustrojową.
- Test KOH. Ten bezbolesny test można wykonać w celu wykrycia obecności drożdży. Martwe komórki skóry są zdrapywane na szkiełko, mieszane z roztworem wodorotlenku potasu i podgrzewane przed badaniem pod mikroskopem.
- Biopsję skóry można wykonać w celu histopatologii, jeśli stan skóry jest nietypowy lub nie odpowiada na leczenie.
Leczenie
Aby właściwie leczyć wyprzenia, konieczne jest rozpoznanie podstawowego czynnika, który powoduje stan zapalny. W prostym wyprzeniu bakteryjnym można użyć środków suszących, takich jak antyperspirant, aby zminimalizować wilgoć. Nieskomplikowane, niezainfekowane wyprzenia można leczyć maściami barierowymi, takimi jak wazelina, tlenek cynku, talk lub siarczan glinu. Nakładanie bawełnianych kompresów nasyconych roztworem osuszającym, takim jak roztwór Burowa, na fałdy skórne przez 20 do 30 minut kilka razy dziennie, może również pomóc w gojeniu się wysypki.
Zasadą numer jeden jest utrzymywanie obszaru w czystości i suchości. Inne produkty, takie jak olejek z drzewa herbacianego lub olejek kokosowy, mogą pomóc zmniejszyć swędzenie i zapobiegać infekcjom, w tym w okolicy pośladków.
Jeśli wysypka ma składnik zakaźny, należy podać odpowiednie leki przeciwdrobnoustrojowe.
W przypadku Candida i innych infekcji grzybiczych stosuje się kremy do stosowania miejscowego, takie jak Nizoral, Klotrimazol, Mykostatyna, lub Nystatyna.
Maści antybiotykowe, dostępne na receptę, są zwykle stosowane w leczeniu infekcji bakteryjnych. Obejmują one Baktroban (mupirocyna)
Erymax, Romycyna (erytromycyna).
Lekarz może również przepisać miejscowy krem steroidowy, taki jak hydrokortyzon, w celu zmniejszenia świądu. W niektórych przypadkach do wyleczenia infekcji konieczne są doustne leki przeciwgrzybicze i antybiotyki.
Profilaktyka i badania
Prewencja obejmuje utratę masy ciała, kontrolę glikemii (u pacjentów z cukrzycą), dobrą higienę oraz potrzebę codziennej opieki i monitorowania. Ponadto środki zapobiegawcze mające na celu zmniejszenie tarcia i wilgoci skóry o skórę mogą pomóc w radzeniu sobie z obecnymi wyprzeniami i zapobieganiu przyszłym epizodom.
Kluczem jest zapobieganie. Po pojawieniu się wyprzenia, wyleczenie może być trudne, chyba że zostaną rozwiązane przyczyny źródłowe (takie jak otyłość).
Aby zapobiec infekcji, można podjąć następujące kroki:
- Utrzymanie fałdy skóry tak suchych, jak to możliwe
- Używanie antyperspirantu, aby utrzymać suchość pod pachami
- Codzienna higiena mydłem antybakteryjnym
- Stosowanie pudru przeciwgrzybiczego na wrażliwe miejsca
- Dobre wysuszenie skóry po kąpieli lub prysznicu
- Zmniejszenie kontaktu skóry ze skórą
- Noszenie luźnej, miękkiej bielizny
- Noszenie podtrzymującego biustonosza, jeśli skóra pod biustem jest zainfekowana
- Częste zmienianie pieluchy i dokładne oczyszczanie skóry dziecka
- W przypadku cukrzycy, utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi.
Bibliografia
Źródło zdjęcia: 123rf.com
Więcej komentarzy...