Zwichnięcia w stawie mostkowo-obojczykowym

 

Zwichnięcia stawu mostkowo-obojczykowego są rzadkie i stanowią zaledwie 3% wszystkich zwichnięć wokół barku. Staw mostkowo-obojczykowy jest jednym z czterech stawów, które uzupełniają bark. Staw znajduje się w miejscu, w którym obojczyk styka się z mostkiem u podstawy szyi. Urazy tego stawu zwykle wynikają z wypadków samochodowych lub uczestnictwa w sportach kolizyjnych, takich jak piłka nożna. Staw mostkowo-obojczykowy może również z czasem ulec uszkodzeniu, ponieważ tkanka ochronna, która pokrywa końce kości, stopniowo się zużywa. Ten rodzaj zmian zwyrodnieniowych stawu może prowadzić do bólu, sztywności i ograniczenia ruchu w barku i ramieniu.

Zwichnięcia mogą być traumatyczne lub atraumatyczne. Te, które są spowodowane urazem, mogą przemieścić się do przodu lub do tyłu, przy czym zwichnięcie przednie jest około dziewięć razy częstsze. Bardzo rzadko silny cios w staw mostkowo-obojczykowy może uszkodzić ważne narządy i tkanki znajdujące się w pobliżu. Głównym problemem związanym z tylnym zwichnięciem jest ryzyko ucisku na struktury śródpiersia, który może zagrażać życiu i wymagać szybkiej interwencji. Atraumatyczne zwichnięcia i podwichnięcia mogą wystąpić u pacjentów ze stanami niedoboru kolagenu, takimi jak zespół uogólnionej hipermobilności i Ehlersa-Danlosa lub deformacja obojczyka, nieprawidłowy układ mięśni, infekcja lub zapalenie stawów.

Chociaż mogą być bolesne, większość z uszkodzeń jest stosunkowo niewielka i dobrze się goi bez operacji. 

 

Objawy

Najczęstszym objawem zwichnięcia stawu mostkowo-obojczykowego jest ból w miejscu styku obojczyka z mostkiem.

 

W przypadku zwichnięcia przedniego obecne mogą być także poniższe objawy:

- deformacja okolicy obojczykowej z wyczuwalnym guzkiem

- obrzęk, zasinienie lub tkliwość wokół stawu

- ograniczony zakres ruchu w ramieniu

 

Tylne zwichnięcie jest stanem nagłym i wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, w związku z ryzykiem zablokowania przepływu żylnego. Zwichnięcie tylnego odcinka może również prowadzić do duszności, dysfagii, kaszlu, chrypki i uczucia dławienia, które wskazują na większe uszkodzenie śródpiersia spowodowane uciskiem obojczyka i stanowią poważne zagrożenie dla życia pacjenta. 

W przypadku infekcji stawu może wystąpić zaczerwienienie stawu i gorączka, dreszcze lub nocne poty. Jeśli wystąpi którykolwiek z objawów infekcji stawów, ważne jest, aby natychmiast zwrócić się o pomoc lekarską.

 

Przyczyny

Staw mostkowo-obojczykowy jest łącznikiem między obojczykiem a mostkiem, podtrzymuje bark i jest jedynym stawem łączącym ramię z ciałem.
Podobnie jak inne stawy w ciele, staw mostkowo-obojczykowy pokryty jest gładką, śliską substancją zwaną chrząstką stawową. Ta chrząstka pomaga kościom łatwo przesuwać się wzdłuż siebie podczas poruszania ramieniem. Mocne pasma tkanki łącznej zwane więzadłami otaczają staw, nadając mu siłę i stabilność. Bezpośrednio za stawem mostkowo-obojczykowym znajduje się kilka ważnych nerwów i naczyń krwionośnych, a także inne ważne struktury, takie jak tchawica i przełyk (który łączy gardło z żołądkiem).

Uraz stawu mostkowo-obojczykowego jest rzadkim urazem obręczy barkowej. Dzieje się tak, ponieważ kości i stawy obręczy barkowej położone bardziej peryferyjnie mają tendencję do przyjmowania większej ilości energii z tępego urazu. Stosunkowo mocny, dobrze wzmocniony staw mostkowo-obojczykowy wymaga znacznej siły określonego wektora, aby rozerwać przestrzeń stawową. Mechanizmy istotne dla wytworzenia takiej siły to upadek z wysokości, sporty kontaktowe i kolizyjne oraz wypadki samochodowe. Ze względu na znaczną siłę potrzebną do spowodowania urazu pacjenci mogą również doznać dodatkowych obrażeń klatki piersiowej, dróg oddechowych i kończyn. W niektórych przypadkach uraz stawu mostkowo-obojczykowego jest początkowo pomijany, ponieważ te inne urazy wymagają pilnej uwagi.

Uraz może być skierowany na przyśrodkowy obojczyk lub częściej od pośredniego uderzenia w ramię. Mechanizm zazwyczaj determinuje rodzaj zwichnięcia mostkowo-obojczykowego. W zwichnięciach przednich siła jest zazwyczaj skierowana przednio-bocznie na bark, odpychając bark do tyłu i wymuszając obojczyk ku przodowi po stronie przyśrodkowej. I odwrotnie, wektor tylno-boczny popchnie ramię do przodu, prowadząc do tylnego zwichnięcia obojczyka. Chociaż mniej powszechne, tylne zwichnięcie obojczyka może również wystąpić w wyniku bezpośredniego urazu obojczyka przyśrodkowego.

Podwichnięcia mostkowo-obojczykowe mogą wystąpić po zwichnięciach przednich z nieudanym wygojeniem struktur więzadłowych lub samoistnie. Najczęściej obserwuje się to u kobiet z wielokierunkową niestabilnością. Ten stan może być związany z porażeniem nerwu czworobocznego.

 

Diagnostyka

Diagnostykę zwichnięć mostkowo-obojczykowych zaczyna się od badania fizykalnego i wywiadu medycznego. Lekarz będzie chciał wiedzieć, kiedy zaczęły się objawy i czy miał miejsce uraz lub wypadek. W badaniu będzie szukał widocznych oznak deformacji lub guzka nad stawem. Następnie przeprowadzi dokładne badanie okolicy barków, by ocenić obecność obrzęku, zasinienia lub zaczerwienienia stawu oraz zakres ruchu w ramieniu.

Kolejnym krokiem jest prześwietlenie klatki piersiowej i barku pod różnymi kątami, aby potwierdzić diagnozę i wykluczyć inne podstawowe schorzenia barku. Radiogramy są wstępną metodą obrazowania z wyboru w przypadku podejrzenia separacji lub zwichnięć mostkowo-obojczykowych. Jednak ta metoda diagnostyczna jest często utrudniona ze względu na struktury anatomiczne zasłaniające widok stawu mostkowo-obojczykowego.

W przypadku podejrzenia zwichnięć mostkowo-obojczykowych lub potwierdzonych radiogramem, badaniem obrazowym z wyboru jest tomografia komputerowa. Zapewnia wielopłaszczyznową ocenę przestrzeni stawowej z trójwymiarową rekonstrukcją. W zwichnięciach tylnych obrazy CT mogą lepiej uwidocznić struktury śródpiersia i współwystępujące urazy. W przypadku podejrzenia uszkodzenia naczyń należy zastosować angiografię. Badanie USG może być używane do identyfikacji tylnych zwichnięć, jednak nie zapewnia tak szczegółowej oceny, jak tomografia komputerowa.

W zależności od konkretnego problemu lekarz może zlecić dodatkowe badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) lub scyntygrafię kości.

 

Leczenie

W większości przypadków schorzenia stawu mostkowo-obojczykowego można leczyć bez operacji.

 

Leczenie niechirurgiczne może obejmować:

- Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen i naproksen, mogą pomóc zmniejszyć ból i obrzęk stawu. W przypadku obecności choroby zwyrodnieniowej stawów lub stanu zapalnego, lekarz może również zalecić silne środki przeciwzapalne zwane kortykosteroidami, które są wstrzykiwane bezpośrednio do stawu. Kortykosteroidy mogą zapewnić chwilową ulgę w bólu i obrzęku. 

Unieruchomienie. Lekarz może zalecić noszenie temblaka na ramię, aby ograniczyć ruchy ramion i umożliwić gojenie. Czas noszenia temblaka zależy od ciężkości obrażeń.

- Modyfikacja aktywności. W przypadku pacjentów, u których występuje nieurazowe zwichnięcie stawu (podwichnięcie), lekarz może również zalecić unikanie czynności, które powodują „trzaskanie” stawu.

- Repozycja zamknięta (nieoperacyjna). Procedura ta polega na przywróceniu obojczyka z powrotem na miejsce bez nacinania skóry. Zamknięta repozycja jest zwykle wykonywana na sali operacyjnej, przy podaniu znieczulenia ogólnego lub środka zwiotczającego mięśnie. 

Gdy powyższe metody są nieskuteczne lub stan pacjenta wymaga pilnej interwencji wykonywanie jest leczenie chirurgiczne. W takiej sytuacji lekarz może potrzebować wykonać otwartą repozycję stawu, tzw nastawienie operacyjne. W rzadkich przypadkach po zabiegu może dojść do wielokrotnego przemieszczenia stawu. Tacy pacjenci mogą wymagać operacji rekonstrukcyjnej w celu ustabilizowania stawu.

U pacjentów z infekcją stawu mostkowo-obojczykowego zwykle wymagana jest natychmiastowa operacja w celu otwarcia stawu i drenażu infekcji. Następnie nastąpi wprowadzana jest antybiotykoterapia.

Po zabiegu staw zostaje unieruchomiony w temblaku. Po zamkniętej repozycji ostrych zwichnięć tylnych pacjent jest unieruchamiany na co najmniej 6 tygodni. Fizjoterapię w postaci aktywnego wzmocnienia i wprowadzania zakresu ćwiczeń ruchowych może rozpocząć po 12 tygodniach.

 

Profilaktyka i badania

Nie ma jasnych wytycznych dotyczących zapobiegania urazom stawu mostkowo-obojczykowego. Pacjenci powinni być świadomi, że jest to rzadka przyczyna bólu barku. Chociaż mogą wystąpić spontaniczne podwichnięcia, większość z nich jest spowodowana dużym urazem, takim jak wypadek samochodowy lub kolizja w sporcie.

 

Bibliografia

NCBI

World Journal of Orthopedics

OrthoInfo.Aaos.org

DovePress.com

Źródło zdjęcia: 123rf.com

Grafiki

Przyznane oceny
0.0

0 wszystkich ocen
Zaloguj
Województwa
Miasta
Specjalizacje
Województwa
Miasta
Specjalizacje

Przedstawiono 1-1 z 1 znalezionych

Najnowsze aktualności ze świata medycyny