Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest znanym rodzajem psychoterapii. Ta forma terapii modyfikuje wzorce myślowe w celu zmiany nastrojów i zachowań. Opiera się na założeniu, że negatywne działania lub uczucia są wynikiem obecnych zniekształconych przekonań lub myśli, a nie nieświadomych sił z przeszłości. CBT to połączenie terapii poznawczej i terapii behawioralnej. Terapia poznawcza skupia się na nastrojach i myślach. Terapia behawioralna koncentruje się w szczególności na działaniach i zachowaniach. Terapeuta praktykujący połączone podejście CBT pracuje w zorganizowanym otoczeniu. W tym rodzaju terapii pracuje się nad zidentyfikowaniem określonych negatywnych wzorców myślowych i reakcji behawioralnych na trudne lub stresujące sytuacje. Leczenie obejmuje opracowanie bardziej zrównoważonych i konstruktywnych sposobów reagowania na stresory. W idealnym przypadku, te nowe reakcje pomogą zminimalizować lub wyeliminować niepokojące zachowanie lub zaburzenie.
Jak działa CBT?
CBT jest podejściem bardziej krótkoterminowym niż psychoanaliza i terapie psychodynamiczne. Często wymaga tylko 10 do 20 sesji. Sesje dają możliwość zidentyfikowania aktualnych sytuacji życiowych, które mogą powodować lub przyczyniać się do depresji. Ten rodzaj terapii polega na pracy wstecz. Zakłada przejście przez historię życia, aby odkryć nieświadome źródło problemów. Pacjent może zostać poproszony o prowadzenie dziennika. W notatniku można zapisywać wydarzenia z życia i swoje reakcje. Terapeuta może pomóc w rozbiciu reakcji i wzorców myślowych na kilka kategorii samodestrukcyjnych myśli. Obejmują one: np. myślenie „wszystko albo nic”, czyli pojmowanie świata w kategoriach absolutnych, czarno-białych, odrzucanie pozytywnych doświadczeń poprzez upieranie się, że „nie liczą się” z jakiegoś powodu, automatyczne negatywne reakcje nawykowe, karcące myśli, powiększanie lub minimalizowanie znaczenia wydarzenia i inne. Można użyć dziennika, aby zastąpić negatywne wzorce myślowe lub spostrzeżenia bardziej konstruktywnymi. Można to zrobić za pomocą szeregu dobrze przećwiczonych technik, takich jak: nauka kontrolowania i modyfikowania zniekształconych myśli i reakcji, nauka trafnej i kompleksowej oceny sytuacji i reakcji zewnętrznych czy zachowań emocjonalnych, ćwiczenie mówienia do siebie, które będzie bardziej wyważone i innych.
Jakie zaburzenia można leczyć za pomocą CBT?
Terapia poznawczo-behawioralna jest szeroko stosowana w leczeniu kilku zaburzeń i stanów u dzieci, młodzieży i dorosłych. Te zaburzenia i stany obejmują:
- zachowania antyspołeczne (w tym kłamstwa, kradzieże i ranienie zwierząt lub innych osób),
- zaburzenia lękowe,
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi,
- zaburzenie afektywne dwubiegunowe,
- zaburzenia zachowania,
- depresję,
- zaburzenia odżywiania, takie jak napadowe objadanie się, anoreksja i bulimia,
- ogólny stres,
- zaburzenia osobowości,
- fobie,
- schizofrenię,
- zaburzenia seksualne,
- zaburzenia snu,
- problemy z umiejętnościami społecznymi,
- uzależnienia.
Terapia poznawczo-behawioralna może być łączona z innymi metodami leczenia depresji.
Czy istnieje jakieś ryzyko związane z CBT?
Z CBT wiąże się niewielkie długoterminowe ryzyko emocjonalne. Odkrywanie bolesnych uczuć i doświadczeń może być stresujące. Leczenie może wiązać się z sytuacjami, których w przeciwnym razie pacjent na pewno by unikał. Na przykład można zostać poproszonym o spędzenie czasu w miejscach publicznych, gdy do tej pory bało się tłumów. Ewentualnie może wystąpić potrzeba skonfrontowania się ze śmiercią ukochanej osoby, która powoduje depresję. Scenariusze te mogą zapewnić możliwość przećwiczenia zmienionych reakcji na stresujące lub niekorzystne sytuacje. Ostatecznym celem terapii jest nauka, jak radzić sobie z lękiem i stresem w bezpieczny i konstruktywny sposób.
Bibliografia:
Źródło grafiki: pixabay.com
Więcej komentarzy...