W ostatniej dekadzie biolodzy rozwikłali wiele zawiłości odnośnie tego, jak włosy rosną i wypadają podczas chorób takich jak łysienie wzorcowe i łysienie plackowate. Według American Academy of Dermatology Association, to zupełnie normalne, że ludzie codziennie gubią od 50 do 100 włosów z głowy. Jednak nadmierna utrata włosów, która powoduje postępujące przerzedzenie włosów, łysiny, a nawet całkowitą utratę włosów, może być bardzo niepokojąca.
Istnieje kilka możliwych przyczyn wypadania włosów. Obejmują one:
- główne czynniki stresogenne, takie jak długotrwała choroba, utrata pracy lub żałoba - ten rodzaj wypadania włosów jest znany jako łysienie telogenowe,
- niektóre leki, w tym leki przeciwdepresyjne, beta-blokery i leki stosowane w chemioterapii,
- choroby, takie jak zaburzenia tarczycy, niedobór białka, żelaza, cynku lub biotyny w diecie,
- autoimmunizacja, która może powodować wypadanie włosów w jednej lub kilku małych płatach na skórze głowy, brwiach lub rzęsach - jest to znane jako łysienie plackowate,
- fryzury, które obciążają mieszki włosowe, znane jako łysienie traumatyczne lub trakcyjne,
- połączenie genetyki, męskich hormonów i starzenia się, znane jako wypadanie włosów lub łysienie androgenowe. Może to dotyczyć zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
Biologia wzrostu włosów jest złożona, ale w ostatnich latach naukowcy poczynili postępy w kierunku zrozumienia, w jaki sposób różne czynniki wymienione powyżej powodują utratę włosów. Mają nadzieję, że z czasem doprowadzi to do nowych, skuteczniejszych metod leczenia.
Cykle wzrostu w mieszkach włosowych
Mieszek włosowy to podobny do rurki por skóry, który otacza łodygę i korzeń włosa. Większość zdrowych dorosłych ma około 80 000 - 120 000 włosów na skórze głowy. Każdy mieszek włosowy wielokrotnie przechodzi cykl wzrostu, który składa się z trzech odrębnych faz: anagenu, katagenu i telogenu. Podczas anagenu, który trwa od 2 do 7 lat, włosy w mieszku włosowym rosną około 1 centymetra na miesiąc. Następnie mieszek włosowy wchodzi w katagen, 2-tygodniową fazę przejściową, podczas której włos odłącza się od dopływu krwi. Podczas ostatniego, nieaktywnego etapu, czyli telogenu, mieszek włosowy zrzuca włosy. Dwa do trzech miesięcy po tym, jak dana osoba doświadczy traumatycznego lub stresującego wydarzenia, może rozwinąć się łysienie telogenowe - rodzaj wypadania włosów, w którym mieszki włosowe pozostają w nieaktywnej fazie wypadania włosów.
Jak przewlekły stres powoduje wypadanie włosów?
W marcu 2021 roku naukowcy ujawnili, w jaki sposób przewlekły stres może dłużej utrzymywać mieszki włosowe w tym nieaktywnym stanie. Mieszek włosowy jest jedną z niewielu tkanek w organizmie, która może się regenerować dzięki specjalnym komórkom znanym jako dorosłe komórki macierzyste. Naukowcy z Harvard Department of Stem Cell and Regenerative Biology w Cambridge, MA, odkryli, jak przewlekły stres u myszy hamuje aktywność tych komórek. Wykazali, że hormon stresu zwany kortykosteronem, który jest mysim odpowiednikiem kortyzolu u ludzi, utrzymuje komórki macierzyste mieszków włosowych w stanie nieaktywnym. Odkryli, że przy braku krążącego kortykosteronu komórki macierzyste przechodziły o wiele więcej rund regeneracji w ciągu życia zwierząt. Z kolei wysoki poziom tego hormonu w wyniku chronicznego stresu sprawiał, że były one dłużej nieaktywne i prowadziły do mniejszej liczby rund regeneracji. Jednak zamiast bezpośrednio wpływać na komórki macierzyste, kortykosteron działał na grupę komórek pod mieszkiem włosowym, znaną jako brodawka skórna. Naukowcy wykazali, że u myszy hormon stresu zapobiega wytwarzaniu przez brodawkę skórną sygnału molekularnego zwanego Gas6, który normalnie aktywuje komórki macierzyste mieszków włosowych.
Czy mięsień napędza wypadanie włosów?
Naukowcy odkryli również, w jaki sposób mięsień otaczający każdy mieszek włosowy może odgrywać rolę w wypadaniu i regeneracji włosów. Mięsień, zwany osłonką skórną, jest rodzajem mięśni gładkich. Oznacza to, że w przeciwieństwie do mięśni szkieletowych nie podlega dobrowolnej kontroli. Zespół kierowany przez naukowców z Icahn School of Medicine w Mount Sinai w Nowym Jorku zbadał rolę osłonki skórnej u myszy. Wykazali, że mięsień fizycznie napędza regresję mieszków włosowych, która jest środkową częścią cyklu wzrostu włosa lub „katagenem”. Naukowcy odkryli, że kiedy się kurczy, otoczka skórna ściska mieszek włosowy, aby rozpocząć proces regresji. W tym samym czasie przenosi to komórki brodawki skórnej spod mieszków włosowych, przez skórę do miejsca, w którym komórki macierzyste znajdują się w górnym mieszku włosowym. W nowej pozycji brodawka skórna może następnie dać sygnał komórkom macierzystym, aby zaczęły wytwarzać nowy włos. Naukowcy wykazali, że ten sam mechanizm skurczowy działa w ludzkich mieszkach włosowych. Uważają, że jeśli uda im się zapobiec skurczowi mięśnia, mogą zatrzymać regresję mieszków włosowych.
Mieszki włosowe w naczyniu
Po raz pierwszy naukowcy wyhodowali w pełni funkcjonalne dojrzałe mieszki włosowe myszy in vitro w laboratorium. „Organoidy mieszków włosowych” lub „mieszki włosowe” wytwarzały łodygi włosów, które rosły o około 3 milimetry w ciągu 23 dni. Naukowcy mają nadzieję, że wyhodowane przez nich mieszki włosowe będą przydatne do badania biologii wzrostu i pigmentacji włosów oraz do badań przesiewowych nowych leków. Ich praca może dać szansę na opracowanie nowych, skuteczniejszych metod leczenia wypadania włosów, takich jak łysienie androgenowe. Jednak mieszki włosowe nie przechodzą cykli wzrostu w taki sam sposób jak normalne włosy. Aby odtworzyć cykle włosów, może być konieczne przeszczepienie mieszków włosowych żywym zwierzętom.
Jak zminimalizować wypadanie włosów?
Wypadanie włosów jest nieuniknioną częścią procesu starzenia się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Istnieją jednak sposoby na ochronę mieszków włosowych i spowolnienie wypadania włosów. „Gdy tylko zauważysz, że tracisz włosy, umów się na wizytę u lekarza, na przykład dermatologa” - radzi dr Reid Maclellan, założyciel i dyrektor generalny firmy Cortina Health oraz adiunkt chirurgii plastycznej w Harvard Medical School w Boston, MA. „Im szybciej skonsultujesz się z ekspertem, być może będziesz w stanie szybko rozpocząć leczenie i zminimalizować dalsze wypadanie włosów” – powiedział. Jeśli włosy zaczynają się przerzedzać, odradzał używanie gorących narzędzi, suszarek, agresywnego suszenia ręcznikiem i ciasnych fryzur, takich jak koki. Terapia laserowa niskiego poziomu, zwana także terapią światłem czerwonym lub terapią zimnym laserem, naświetla skórę głowy w celu pobudzenia krążenia krwi i pobudzenia wzrostu włosów. W 2020 roku przegląd badań wykazał, że zabiegi są bezpieczne i skuteczne zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet.
Bibliografia:
Źródło grafiki: pixabay.com
Więcej komentarzy...