Naukowcy identyfikują rzadkie warianty genetyczne związane z łysieniem typu męskiego. Łysiejące zakola, całkowita utrata włosów na czubku głowy, a ostatecznie klasyczny „podkowiasty” wzór łysienia – dotychczasowe badania nad łysieniem typu męskiego, zwanym również androgenowym, wskazywały na udział licznych, powszechnych wariantów genetycznych. Obecnie genetycy z Uniwersytetu w Bonn przeprowadzili systematyczne badania, aby określić, w jakim stopniu rzadkie warianty genetyczne mogą przyczyniać się do tego schorzenia.
Do badań wykorzystano dane genetyczne 72 469 mężczyzn z brytyjskiego projektu UK Biobank. Analizy wykazały istotne powiązania z pięcioma genami: EDA2R, WNT10A, HEPH, CEPT1 i EIF3F, co dodatkowo potwierdziło wyniki wcześniejszych badań. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature Communications.
Nowe kierunki w badaniach nad łysieniem
Współczesne badania nad łysieniem męskim koncentrują się nie tylko na identyfikacji genetycznych przyczyn, ale także na zrozumieniu procesów biochemicznych zachodzących w mieszkach włosowych. Naukowcy badają, jak czynniki środowiskowe, takie jak stres oksydacyjny, dieta czy ekspozycja na zanieczyszczenia, mogą wpływać na nasilenie łysienia. Coraz większą uwagę poświęca się również mikrobiomowi skóry głowy, który może mieć kluczowe znaczenie dla zdrowia włosów.
Te nowe kierunki badań otwierają perspektywy dla innowacyjnych terapii, takich jak stosowanie czynników wzrostu, komórek macierzystych czy substancji aktywnych wspierających regenerację mieszków włosowych. Dzięki temu przyszłość leczenia łysienia może przynieść bardziej spersonalizowane i skuteczne rozwiązania, które nie tylko zahamują proces utraty włosów, ale także przywrócą ich wzrost.
Genetyczne podłoże łysienia typu męskiego
Łysienie typu męskiego to najczęstsza forma utraty włosów u mężczyzn, w dużej mierze dziedziczna. Choć obecne metody leczenia oraz prognozowania ryzyka są niedoskonałe, badania genetyczne pomagają lepiej zrozumieć przyczyny tego zjawiska. Dotychczasowe prace skupiały się głównie na powszechnych wariantach genetycznych, identyfikując ponad 350 loci genetycznych, zwłaszcza w genie receptora androgenowego na chromosomie X.
Rzadkie warianty genetyczne dotychczas były mniej analizowane ze względu na trudności techniczne. Wymagają one dużych grup badawczych i szczegółowego sekwencjonowania genomów lub egzomów. Jak wyjaśniła Sabrina Henne, doktorantka z Uniwersyttu w Bonn, rzadkie warianty mogą występować u niewielkiej liczby osób, co utrudnia ich wykrycie.
Łysienie u mężczyzn – co warto wiedzieć?
Łysienie typu męskiego, znane również jako androgenowe, dotyka około 50% mężczyzn do 50. roku życia i nawet 80% w starszym wieku. Choć główną przyczyną jest dziedziczność, na proces utraty włosów wpływają także hormony, szczególnie androgeny, które oddziałują na mieszki włosowe. Efektem tego jest ich stopniowe osłabienie, skracanie fazy wzrostu włosów i miniaturyzacja mieszków, co prowadzi do powstawania charakterystycznych wzorców łysienia, takich jak cofające się zakola czy utrata włosów na szczycie głowy.
Łysienie to nie tylko problem estetyczny – u wielu mężczyzn wywołuje ono obniżenie samooceny, stres, a nawet stany depresyjne. Zrozumienie genetycznych mechanizmów łysienia daje szansę na opracowanie bardziej precyzyjnych metod diagnostycznych oraz terapii, które mogą pomóc milionom mężczyzn na całym świecie.
Związek genów z łysieniem
Analiza danych z UK Biobank ujawniła związki między rzadkimi wariantami genetycznymi a łysieniem w pięciu wspomnianych genach. EDA2R i WNT10A już wcześniej były kandydatami, a nowe badania potwierdziły ich znaczenie zarówno w kontekście powszechnych, jak i rzadkich wariantów. Natomiast HEPH, choć znajduje się w obszarze genetycznym powiązanym z łysieniem, nigdy wcześniej nie był analizowany jako gen kandydacki.
Nowością są geny CEPT1 i EIF3F, które nie były wcześniej związane z łysieniem typu męskiego. Badacze sugerują, że ich rzadkie warianty mogą wpływać na predyspozycje genetyczne do łysienia. Oba geny mają udokumentowaną rolę w rozwoju i wzroście włosów. Wyniki wskazują również, że geny powodujące rzadkie choroby dziedziczne, dotyczące skóry i włosów (np. dysplazje ektodermalne), mogą również odgrywać rolę w rozwoju łysienia typu męskiego.
Nadzieje na nowe terapie
Naukowcy mają nadzieję, że ich odkrycia przyczynią się do lepszego zrozumienia genetycznych przyczyn łysienia oraz umożliwią opracowanie skuteczniejszych strategii leczenia. Nowe badania będą również obejmować większe i bardziej zróżnicowane grupy pacjentów.
Projekt został sfinansowany przez Wydział Medyczny Uniwersytetu w Bonn oraz program DEAL, który wspiera publikacje w otwartym dostępie.
Źródło: sciencedaily.com
Więcej komentarzy...