Czy życie na dużych wysokościach może mieć wpływ na ryzyko wystąpienia udaru? To intrygujące pytanie stanowi sedno nowego badania opublikowanego w ogólnodostępnym czasopiśmie Frontiers in Physiology. To pierwsze badanie częstości hospitalizacji i zgonów związanych z udarem u osób żyjących na czterech różnych poziomach wysokości w Ekwadorze i obejmuje dane zebrane w ciągu 17 lat na ponad 100 000 pacjentów z udarem. Co zaskakujące, badanie wykazało, że ludzie żyjący na większych wysokościach mają mniejsze ryzyko udaru i śmierci związanej bezpośrednio z nim, a efekt ten jest najsilniejszy na wysokości od 2000 do 3500 metrów.
Życie na wysokości
Udar jest główną przyczyną zgonów i niepełnosprawności na całym świecie. Zwykle występuje z powodu zablokowania np. przez zakrzep krwi jednej z tętnic dostarczających krew do mózgu lub wewnątrz mózgu. Najczęstszymi czynnikami związanymi z powstawaniem udarów są nieprawidłowy styl życia i nałogi, które przyczyniają się do ryzyka udaru, w tym: palenie, wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu i brak aktywności fizycznej. Istnieje jednak inny pomijany czynnik, który może również wpływać na ryzyko udaru – wysokość. Większa wysokość oznacza mniejszą dostępność tlenu, więc osoby, które mieszkały wyżej, lepiej przystosowały się do tych warunków. Jednak nadal nie jest jasne, w jaki sposób środowisko wpływa na szanse wystąpienia udaru. Dowody anegdotyczne sugerują, że krótkotrwała ekspozycja na niski poziom tlenu może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka krzepnięcia krwi i udaru, ale ryzyko to wśród osób stale mieszkających na dużych wysokościach nie jest już potwierdzone. Naukowcy z Ekwadoru są w wyjątkowej sytuacji, ponieważ obecność Andów Ekwadorskich powoduje, że ludzie w tym kraju żyją na różnych wysokościach i są to idealne warunki do przeprowadzenia tego typu badań.
Rozwiązanie zagadki
Naukowcy przeanalizowali dokumentację szpitalną w Ekwadorze z lat 2001-2017 i ocenili konieczność hospitalizacji po udarze i zgonów wśród ludzi, którzy mieszkają na czterech różnych wysokościach: niska wysokość (poniżej 1500 metrów), umiarkowana wysokość (1500-2500 metrów), duża wysokość (2500-3500 metrów) i bardzo duża wysokość (3500-5500 metrów). Wyniki pokazały, że ludzie żyjący na większych wysokościach (powyżej 2500 metrów) mieli tendencję do doznawania udaru mózgu w późniejszym wieku, w porównaniu z osobami na niższych wysokościach. Co ciekawe, osoby mieszkające na większych wysokościach rzadziej trafiały do szpitala lub umierały z powodu udaru mózgu. Jednak efekt ten był bardziej dostrzegalny między 2000 a 3500 metrów i zmniejszył się nieco powyżej 3500 metrów.
Dlaczego więc życie na dużych wysokościach może chronić przed udarem? Możliwe, że ludzie mieszkający wyżej przystosowali się do warunków niskiego poziomu tlenu i łatwiej rozwijają nowe naczynia krwionośne, aby pomóc przezwyciężyć uszkodzenia związane z udarem. Mogą również mieć bardziej rozwiniętą sieć naczyniową w mózgu, która pomaga im w pełni wykorzystać pobierany tlen. Może to również chronić ich przed najgorszymi skutkami udaru. Potrzebne są dalsze badania, aby zidentyfikować mechanizmy stojące za tym intrygującym zjawiskiem.
Bibliografia:
Źródło zdjęcia: pixabay.com
Więcej komentarzy...